بنده در سال‌های گذشته هم بارها عرض کردم، دولت‌هایی که در جمهوری اسلامی روی کار آمدند از جمله دولت یازدهم، فارغ از دیدگاه فرهنگی- اجتماعی، یک مشی اقتصادی واحد و مشخصی را از سال 68 تا به امروز طی کردند و هیچ فرقی با هم نداشتند. از نظر اقتصادی همه آنها ...

از سال 1368 تا امروز، یک تفکر واحد، صرف‌نظر از اینکه چه دولتی سرکار بوده، وجود داشته است و این دولت نيز همان تفکر آزادسازی اقتصاد به هر صورتی و به هر قیمتی را داشت. بنابراین هیچ تفاوتی بین این دولت ازنظر رویکرد کلی با دولت مهرورزی، اصلاحات و سازندگی نیست

چگونه دولت یازدهم موفق به مهار تورم و تک‌رقمی‌کردن آن شده است؟ باتوجه به این که دو فصل متوالی رشد منفی نداشته‌ایم، آیا می‌توان مدعی شد که دولت موفق شده کشور را از وضعیت رکود خارج کند؟ آیا می‌توان سیاست‌های دولت درباره نرخ سود را عاملی در رکود اقتصاد کشور دانست؟ برای پاسخ به این سوالات با دکتر حسن سبحانی، استاد دانشگاه گفت‌وگو کردیم.

اگر نگاه امنیتی به اقوامی که مذهب یا ویژگی‌های خاصی دارند، وجود داشته باشد، ناشی از همان توسعه‌نیافتگی است. در حقیقت کشوری می‌تواند ادعای توسعه‌یافتگی کند که با وجود داشته‌های خود، ارتقا پیدا کند. داشته‌های این استان همان فرهنگ دینی و قبیله‌ای است که در این منطقه وجود دارد.

ر گذار طبیعی کسانی که کشاورزی را ترک می‌کنند، در بخش صنایع شهری، جذب می‌شوند؛ یا به دلایل تقاضا، از کشاورزی به صنعت می‌آیند. اگر این گذار طبیعی بود، آن‌ها جذب کارخانه‌ها می‌شدند در دوره‌ای بیکار نمی‌ماندند. اما بیکاری و درآمد کم روستاها و فقر باعث شده که کشاورزها نه برای زندگی بهتری که صنعت آن‌ها را صدا زده باشد، بلکه به ...

نتیجه این سیاست ها وضعیت حاضر اقتصاد ایران است که تا حد زیادی یعنی بیش از 70 درصد بر پایه همان الگو شکل داده شده است. 30 درصد باقی مانده را هم برای این در نظر می گیرم که اقتصاد ما دارای محیطی است که موضوعاتی مانند مسایل سیاسی و هسته ای که از جنس اقتصاد نیستند ولی بر آن تاثیر می گذارند

حسن سبحانی استاد اقتصاد دانشگاه تهران اجرای صحیح قانون عملیات بانکی بدون ربا را راحل مشکل اقتصاد ایران دانست و گفت: در بانک‌‌های کشور سود وجود ندارد، عملا بهره که همان ربا است، را می‌گیرند و می‌پردازند.

ما در دوران جمهوری اسلامی تحقیقا به همه کسانی که علاقه مند به اقتصاد اسلامی و یا محقق اقتصاد اسلامی بودند امکان کار ندادیم.

به عقیده من باید از سود سپرده‌های بانکی مالیات گرفت. یک تولیدکننده و یا حتی یک مغازه‌دار ساده در این کشور بابت درآمد و سودی که با زحمت بدست می‌آورند، مالیات می‌دهند پس چرا باید سود سپرده‌های بانکی از مالیات معاف باشد؟

میانگین دولت مهرورزی ، مثل همان دوره های قبل است ولی سالهای آخر خیلی به هم ریخت و شاهد رشد منفی بودیم. سالهای آخر همزمان است با تاثیر گذاری حاد سیاستهای تحریم و البته آن اشتباه استراتژیک هدفمندی یارانه ها. یعنی به قول مجله اکونومیست، که گفته بود تحریم از بیرون و هدفمندی از درون به مثابه تیغه های یک انبردست در اقتصاد ایران عمل می کردند.

اگر مسئولان کشورمان پس از انقلاب به قانون برنامه و بودجه مصوب سال ۵۱ وفادار می‌ماندند، برنامه‌های ۵ساله را برنامه‌های عمرانی می‌دانستند و نه توسعه‌ای!

دکتر حسن سبحانی معتقد است: سرنوشت برنامه‌ریزی کشور را به تکنوکرات‌هایی دادیم که این‌ها تحصیل‌کردگان نظام آموزشی غرب بودند؛

توسعه برای دکتر سبحانی یکی از اولویتهای مهم است. شاید بتوان گفت که به نظر ایشان اگر اول به توسعه برسیم، مباحثی مثل قانون گرایی خودبخود اجرا خواهد شد و نیازی نیست که به مردم فشارهای قانونی بیاوریم تا رعایت قانون کنند.

تمام قوانین دیگر بر اساس این قانون تعریف می‎شود. این در حالی است در بسیاری از موضوع‎ها قانون اساسی خود را کنار گذاشتیم و بر اساس قوانینی که تجربه دیگر کشورها بوده، پیاده کرده‎ایم ترکیبی از روش‎ها که با قانون اساسی کشور همخوانی ندارد. باید به اساس برگشت و راه رفته را اصلاح کرد.

در میان همه نمایندگان ادوار اخیر مجلس، کمتر کسی به اندازه حسن سبحانی در بحث‌های بودجه‌ای دقیق و صاحب‌نظر است. او که استاد‌تمام گروه «اقتصاد اسلامی، پولی و مالی» دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران است، در دوره‌های پنجم، ششم و هفتم مجلس نمایندگی مردم دامغان را بر عهده داشته و ...

جامعه هم مرکب از دولت است و هم بخش غیر دولتی . دولت از این حیث مسئولیت مهم تری دارد که از آن انتظار می رود، جدی تر وارد شود. والا پرداختن به آسیب ها از سوی دولت سلب مسئولیت از دیگران نمی کند..

حسن سبحانی می‌گوید گر چه معمولا مجالس در ایران ظرفیت آن را داشته‌اند که مصوبات جاندار و کارشناسی شده در همه حوزه‌ها از جمله اقتصاد داشته و برای اصلاحات اساسی اقدام کنند. ولی متاسفانه گاهی نمایندگانی بر سر کار آمده‌اند که بیشتر به دنبال منافع محلی و حتی شخصی بوده و اقدامات آن‌ها لزوما تامین کننده منافع ملی نبوده است.

قانون بانکداری بدون ربایی که در سال 1362 به تصویب رسید را شاید بتوان یکی از قوانینی داسنت که هیچ توجهی به آن نشد. گواه این ادعا این است که آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های بانک مرکزی قبل از تصویب قانون نوشته شده بودند و بدون توجه به قانون اصلی آن را اجرا کردند. مشکل اینجاست که مسئولان می‌دانند و اعتراف کرده‌اند که نظام بانکی نا‌کارآمد است و بر اساس قانون عمل نمی‌کند، اما عزمی برای حل این مشکلات ندارند. استاد تمام اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به وجود نهادی به نام شورای فقهی که دردی از دردهای نظام بانکداری ما را دوا نمی‌کند می‌گوید ما اصلی‌ترین مشکلات را نشانه نگرفته‌ایم و می‌خواهیم با ایجاد شورای فقهی جلوی ربا را بگیریم. حسن سبحانی بر این باور است که باید زمینه ربا را از بین ببریم نه آنکه عده‌ای را مامور کنیم تا ربا را از بین ببرند. او همچنین تصریح می‌کند که در بانکداری بدون ربا اصولا تورم در دل سود جا خوش می‌کند و درونی می‌شود. بنابراین لازم نیست بگوییم سودی که گرفته می‌شود باید از تورم بیشتر یا کمتر باشد.

حسن سبحاني، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، از آن دسته از انديشمنداني است که در جست‌وجوي الگوي توسعه‌اي براي کشور است که لزوما نه در تضاد با راه پيموده شده غرب براي رسيدن به اين مرحله بوده و نه الزاما همان راه است. او معتقد به...

در مرور خاطرات مجلس هفتم، یکی از چهره‌های مهم و تاثیرگذاری که به سادگی نمی‌توان از کنار آن گذشت، حسن سبحانی است. اقتصاددان و استاد دانشگاهی با سه دوره سابقه نمایندگی مردم دامغان در مجلس. میکروفون حسن سبحانی در آن دوران شاید به مثابه بسیاری از نمایندگان به کرات روشن نمی‌شد، اما روشن شدن میکروفون او با تاثیرگذاری همراه بود، نماینده‌ای که از حیث ورود کارشناسانه و تخصصی به مباحث درون پارلمانی جز شاگرد اول‌های آن مجلس بود.